PRERADOVIĆ, Petar

PRERADOVIĆ, Petar, književnik (Grabrovnica kraj Bjelovara, 19. III. 1818 - Fahrafeld kraj Beča, 18. VIII. 1872). Završio vojnu akademiju u Bečkom Novom Mjestu. Kao aktivni časnik prošao niz garnizona (Milano, Zadar, Pešta, Zagreb, Beč, Temišvar i dr.). Pokopan u Beču s činom general bojnika, 1879. preneseni njegovi ostaci u Zagreb. Književni je rad započeo kao njemački pjesnik, a, pod utjecajem I. Kukuljevića, oko 1844. propjevao je na hrvatskom jeziku. Pisao rodoljubnu, intimnu i refleksivnu poeziju. Najvažnije zbirke: Prvenci, 1846, Nove pjesme, 1851.

Smještajući ga u prvu fazu hrvatske romantičarske lirike, Krleža Preradovićevoj poeziji ne priznaje veliko značenje: ona je estetski loša, diletantska, versifikatorska. Pjesma Putnik apstraktna je jer je Preradović uvijek bio više »tipičan generalski oberlajtnant« austrijski, negoli iskren hrvatski pjesnik. Nepoznavanje vlastitoga jezika i nedovoljna inspirativnost razlogom su da u Preradovićevoj poeziji prevladava isprazna retoričnost, a stihovi su mu uglavnom deklamatorski (»udžbenička« literatura!). Ipak, do pojave Kranjčevića u hrvatskoj poeziji K. priznaje samo Vukelićevu pjesmu Kod Solferina i »jedan Preradovićev distih«.

BIBL. M. K.: Pro domo sua, Književnik, 1930, 2; O Kranjčevićevoj lirici, Hrvatska revija, 1931, 3; Predgovor »Podravskim motivima« Krste Hegedušića, Zagreb 1933; Fragmenti dnevnika iz godine 1968, Forum, 1972, 7-8.

M. Šel.