Doživljaj u Metropol-kinu

»DOŽIVLJAJ U METROPOL-KINU«, Krležin polemički članak u povodu govora M. Radoševića što ga je 11. IV. 1926. slušao na radikalskom zboru; objavljen u Književnoj republici, 1926, knj. III, br. 1. S nekad mu bliskim Radoševićem K. se razišao, iznoseći javno još 1920. u tom istom kinu nemoralnost njegovih političko-konvertitskih trikova i pamfletizam kao njihovo sredstvo, o čemu je, kako upućuje čitatelja, iscrpno pisao u analitičkom portretu Advokat Mijo Radošević kao pučki tribun i pamfletist (Književna republika, 1925, knj. II, br. 5). Suprotstavljajući citatima Radoševićevih moraliziranja protiv korupcije, izrečenih na zboru u kinu Metropol, reminiscencije o njegovim političkim obratima i ironiju o radikalskom društvu kao mjestu rasprave o moralu, K. skicira grotesku u kojoj je glavni protagonist moralno nelegitimna figura, ali i tipski »besmrtan portret« prispodobiv dnu Danteova Pakla. Dok ga Radošević (bezuspješno) pokušava udaljiti sa zbora, K. se ne može osloboditi »intimnog doživljaja« Radoševićeve krivice da su radničke mase, a i on osobno, poučeni tim slučajem izgubili povjerenje u autoritet vođe, pa rezignantno razmišlja »o sretnoj zemlji što rada takve sinove«. Za razliku od većine Krležinih polemičkih tekstova - zasnovanih na izravnom negiranju i suprotstavljanju, ovdje je rastakanje Radoševićeva moralnog integriteta prikazano upotrebom raznovrsnih ironizacijskih postupaka (persiflaža, hiperboličko iskazivanje udivljenja govornikovoj pameti i čestitosti) te integriranjem elemenata beletrizacije u polemički diskurz.

Vl. Bo.