REMBRANDT

REMBRANDT (puno ime Harmenszoon van Rijn), nizozemski slikar i bakropisac (Leiden, 15. VII. 1606 - Amsterdam, 4. X. 1669). Jedan od najznačajnijih europskih slikara, poznat po umjetničkom izrazu duboke produhovljenosti i savršenoj tehnici clairobscura, koju primjenjuje od najsuptilnijih nijansa svjetla i sjene do dramatskih luminističkih kontrasta. Najviše ga zaokupljaju biblijske teme (Krist u Emausu, Milosrdni Samaritanac, Betsabeja), figuralne kompozicije, grupni portret (Anatomija dra Tulpa, Noćna straža) i ljudska fizionomija koju analizira u mnogobrojnim autoportretima.

Krleža je fasciniran Rembrandtovom slikom Krist u Emausu, njegovim nadnaravnim likom u prostoru imaginarnog svjetla i guste neprozirne tame (Marginalije uz slike Petra Dobrovića, Savremenik, 1921, 4). Doživljava je kao umjetničku sintezu jednog vremena i nazora o svijetu i životu. U intervjuu sarajevskom Svijetu (5. II. 1971) K. kaže da »ne postoji motiv koji bi bio literamiji od biblijske scene u Emausu« i navodi tu Rembrandtovu sliku iz pariškog muzeja Jacquemart-André kao dokaz kako jedna likovna kompozicija može biti genijalna premda je tema isključivo »literarna«.

M. Pet.